Câu hỏi của khách hàng:
Ông bà nội khi còn sống tạo lập được khối tài sản là 01 căn nhà. Năm 2010 bà tôi mất, năm 2012 ông nội tôi cũng qua đời. Căn nhà hiện nay do cha tôi quản lý vì cha là con út ở với ông bà từ trước đến nay. Ông bà mất không để lại di chúc bằng văn bản nhưng trước khi mất ông có nói để lại căn nhà trên cho cha tôi. Đến nay, một người con của bác tôi đã mất đòi chia thừa kế căn nhà trên. Luật sư cho tôi hỏi, lời nói của ông tôi trước khi mất có được pháp luật công nhận không?. Tôi xin cảm ơn.
Phần tư vấn của Luật sư:
Tại Điều 629 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về di chúc miệng như sau:
“1. Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.
- Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.”
Tuy nhiên, để di chúc miệng được coi là hợp pháp, phải đáp ứng các điều kiện tại Điều 630 Bộ luật dân sự 2015
“
1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.
5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.”
Nếu đủ các điều kiện trên thì di chúc miệng của ông bạn có giá trị pháp lý. Tuy nhiên bạn cần lưu ý: Vì căn nhà trên là tài sản chung của ông bà bạn nên nếu di chúc miệng của ông bạn nếu có hợp pháp cũng chỉ có giá trị đối với một nửa căn nhà trên. Trước đó bà bạn mất không để lại di chúc thì một nửa căn nhà còn lại sẽ được chia thừa kế theo pháp luật.
Theo quy định tại Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật
“a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.”
Do đó người con của bác bạn hoàn toàn có thể yêu cầu chia thừa kế di sản của bà bạn là một nửa căn nhà nếu người bác của bạn đã mất.
Nếu còn vướng mắc thông tin hoặc cần hỗ trợ, vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số Hotline 0977.761.893 để được tư vấn chính xác, kịp thời. Trân trọng!
